به‌گزینی تک‌آبیاری و تاریخ کاشت برای ارقام گندم در شرایط دیم

به منظور بررسی اثرات تاریخ کاشت و سطوح تک‌آبیاری بر عملکرد ارقام مختلف گندم دیم، تحقیقی بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (83–1381) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه به اجراء در‌آمد. سه تاریخ کاشت (کرت اصلی) شامل: اوایل مهر، اواسط مهر و اواخر مهر، سه میزان تک‌آبیاری (کرت فرعی) شامل: بدون آبیاری (شرایط دیم)، تک‌آبیاری به میزان 50 میلی‌متر در زمان کاشت و تک‌آبیاری به میزان 100 میلی‌متر در زمان کاشت و برای ارقام گندم (کرت فرعی فرعی) شامل V1(72YRRGP),V2(Fenkang15/Sefid), V3(Turkey…), V4(Azar2), V5(double cross shahi) مورد مطالعه قرار گرفت. شاخص درجه- روز رشد و عملکرد دانه و کاه و کلش تحت شرایط تاریخ کاشت و تک‌آبیاری برای ارقام گندم مورد بررسی قرار گرفت. بالاترین میزان عملکرد دانه برای سطوح تک‌آبیاری و شرایط دیم به ترتیب مربوط به ارقام V3 و V4 است و ارقام V1، V2 و V5 وضعیت مناسبی از نظر تولید دانه ندارند. نتایج بیانگر ضرورت تک‌آبیاری 100 میلی‌متر در اولین تاریخ کاشت و کفایت تک‌آبیاری 50 میلی‌متر در تاریخ کاشت سوم است. در مجموع بر اساس میان‌یابی، برنامه بهینه تک‌آبیاری گندم دیم به صورت 100 – 75 – 50 میلی‌متر به ترتیب در تاریخ کاشت اوایل، اواسط و اواخر مهر توصیه می‌گردد. بنابراین وقتی که حد بهینه تک‌آبیاری با مدیریت مناسب زراعی ترکیب شود، عملکرد گندم به طور چشمگیر و پایدار در این شرایط افزایش می‌یابد.